Số lô sản xuất là gì? Cách ghi số lô sản xuất trên bao bì

Số lô sản xuất trên bao bì đóng vai trò quan trọng trong công nghiệp thực phẩm và hàng hóa bởi chúng giúp người tiêu dùng dễ dàng xác định nguồn gốc và ngày sản xuất của sản phẩm. Việc in số lô sản xuất trên bao bì không chỉ đảm bảo sự minh bạch mà còn hỗ trợ các cơ quan quản lý kiểm soát chất lượng, truy xuất nguồn gốc khi cần thiết. Bài viết này sẽ khám phá các cách ghi, tra cứu và một số quy định về số lố sản xuất tại Việt Nam.

Số lô sản xuất trên bao bì 

I. Số lô sản xuất là gì? 

Số lô sản xuất (Lot Number hoặc Batch Number) là một dãy ký tự, có thể bao gồm số, chữ hoặc sự kết hợp của cả hai, được sử dụng để nhận diện một nhóm sản phẩm cụ thể được sản xuất trong cùng một quy trình. 

Một lô sản xuất là các sản phẩm trong lô được tạo ra cùng thời điểm, sử dụng cùng nguồn nguyên liệu, trên cùng dây chuyền sản xuất hoặc trong các điều kiện sản xuất tương tự. 

Số lô sản xuất giúp hỗ trợ truy xuất nguồn gốc, kiểm soát chất lượng và quản lý sản phẩm, giúp nhà sản xuất và cơ quan quản lý dễ dàng theo dõi, đánh giá và xử lý nếu có vấn đề phát sinh liên quan đến sản phẩm.

Cách đọc số lô sản xuất  

II. Ý nghĩa số lô sản xuất trên bao bì sản phẩm

1. Đối với người tiêu dùng

Số lô sản xuất trên bao bì giúp xác định độ tươi mới và chất lượng sản phẩm bằng cách cho biết thời điểm sản phẩm được tạo ra trong chuỗi cung ứng, từ đó người tiêu dùng có thể đánh giá mức độ an toàn và phù hợp để sử dụng. 

Đồng thời, số lô là dấu hiệu quan trọng để kiểm tra tính xác thực, chống hàng giả, hàng nhái, giúp phân biệt sản phẩm chính hãng với các sản phẩm kém chất lượng. 

Ngoài ra, số lô sản xuất hỗ trợ quá trình khiếu nại và đổi trả sản phẩm, cung cấp thông tin cần thiết để xử lý sự cố nhanh chóng và hiệu quả. 

Cuối cùng, với các sản phẩm YMYL như thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, chúng đảm bảo an toàn sức khỏe và tài chính, đặc biệt khi có thông báo thu hồi, giúp người tiêu dùng tránh rủi ro từ sản phẩm lỗi hoặc không đạt chuẩn.

In số lô sản xuất trên bao bì

2. Đối với doanh nghiệp

Số lô sản xuất cho phép truy xuất nguồn gốc, xác định chính xác lô hàng gặp vấn đề khi xảy ra lỗi sản xuất, từ đó khoanh vùng và xử lý nhanh chóng mà không ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường. 

Bên cạnh đó, chúng hỗ trợ kiểm soát chất lượng cho phép doanh nghiệp theo dõi nguyên liệu đầu vào, quy trình sản xuất và điều kiện vận hành từng ca, từ đó cải thiện hiệu suất. 

Ngoài ra, số lô còn hỗ trợ kiểm soát tồn kho và luân chuyển hàng hóa, áp dụng nguyên tắc FIFO (First In, First Out) để tránh lãng phí, giảm hàng tồn kho quá hạn. 

Cuối cùng, việc sử dụng số lô giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật và tiêu chuẩn quốc tế như ISO 22000, HACCP, GMP, đáp ứng các yêu cầu về ghi nhãn và an toàn sản phẩm.

Cách ghi số lô sản xuất 

Xem thêm: 

• Khối lượng tịnh trên bao bì
• Ý nghĩa các ký hiệu trên bao bì

III. Số lô sản xuất được in ở đâu trên bao bì?

Số lô sản xuất thường được in trên bao bì sản phẩm ở những vị trí dễ nhận biết nhưng không làm ảnh hưởng đến thiết kế tổng thể. 

Thông thường, số lô sản xuất được in ở mặt sau bao bì, gần khu vực chứa thông tin về ngày sản xuất (NSX), Ngày đóng gói (NDG) và hạn sử dụng (EXP/HSD), giúp người tiêu dùng dễ dàng tra cứu. 

Đối với các loại bao bì màng ghép như túi bánh kẹo hoặc snack, số lô sản xuất thường được in ở góc trên hoặc góc dưới của bao bì, đôi khi dọc theo mép hàn của túi, đảm bảo dễ tìm mà vẫn gọn gàng.

IV. Cách ghi và tra cứu số lô sản xuất

Cách ghi số lô sản xuất thường tuân theo các quy định nội bộ của nhà sản xuất, nhưng nhìn chung có một số đặc điểm phổ biến như:

• Số lô thường bao gồm các chữ cái và số, như: L1234, B20230915, hoặc 230915A.
• Có thể mã hóa thông tin như ngày sản xuất, ca sản xuất, nhà máy sản xuất, hoặc mã sản phẩm.
• Ví dụ: Trong số lô “230915A”, “23” có thể là năm 2023, “09” là tháng 9, “15” là ngày 15, và “A” là ca sản xuất hoặc
• mã nhà máy.

- Lưu ý số lô sản xuất thường đi kèm đi kèm các ký hiệu như “Lot No.”, “Batch No.”, hoặc “L” trước dãy số.

Đồng thời, để tra cứu số lô sản xuất giúp xác định thông tin về nguồn gốc, ngày sản xuất, hoặc kiểm tra chất lượng sản phẩm. Dưới đây là các bước và cách tra cứu phổ biến:

• Xác định số lô trên bao bì: Tìm số lô ở các vị trí như mặt sau bao bì, góc túi, hoặc nắp/đáy sản phẩm và ghi lại chính xác dãy ký tự của số lô. 
• Liên hệ nhà sản xuất hoặc nhà phân phối: Truy cập website, nhập số lô vào ô tìm kiếm để xem thông tin về lô sản xuất (ngày sản xuất, nhà máy,...). Hoặc gọi đến số hotline trên bao bì hoặc gửi email kèm số lô để được cung cấp thông tin chi tiết.

Tra cứu số lô sản xuất

V. Quy định pháp luật về số lô sản xuất tại Việt Nam

Tại Việt Nam, quy định pháp luật về số lô sản xuất được đề cập trong các văn bản liên quan đến an toàn thực phẩm, dược phẩm và hàng hóa nói chung, nhằm đảm bảo truy xuất nguồn gốc và quản lý chất lượng sản phẩm. Cụ thể:

- Luật An toàn thực phẩm 2010: Yêu cầu các sản phẩm thực phẩm phải ghi rõ số lô sản xuất trên bao bì để phục vụ truy xuất nguồn gốc.

- Nghị định 15/2018/NĐ-CP: Quy định chi tiết về ghi nhãn thực phẩm, trong đó số lô sản xuất là thông tin bắt buộc phải ghi trên bao bì thực phẩm chế biến sẵn.

- Thông tư 19/2012/TT-BYT: Đối với dược phẩm, số lô sản xuất phải được in trên bao bì để kiểm soát chất lượng và quản lý thu hồi nếu cần.

- Tiêu chuẩn TCVN 6404:2016: Hướng dẫn ghi nhãn hàng hóa, bao gồm yêu cầu về số lô để đảm bảo nhận diện lô hàng.

- Số lô sản xuất phải được in rõ ràng, dễ đọc, không phai mờ trên bao bì.

- Số lô phải cho phép truy xuất thông tin về ngày sản xuất, ca sản xuất, hoặc nơi sản xuất.

- Áp dụng cho thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, và một số hàng hóa tiêu dùng khác.

- Theo Nghị định 115/2018/NĐ-CP, không ghi số lô sản xuất trên bao bì có thể bị phạt tiền từ 1-20 triệu đồng, tùy thuộc vào loại sản phẩm và mức độ vi phạm.  

Quy định số lô sản xuất  

VI. Số lô sản xuất trong các ngành công nghiệp đặc thù

Số lô sản xuất đóng vai trò thiết yếu trong các ngành công nghiệp đặc thù, đảm bảo chất lượng, truy xuất nguồn gốc và quản lý rủi ro. 

Trong ngành thực phẩm và đồ uống, số lô sản xuất đảm bảo an toàn thực phẩm, hỗ trợ thu hồi sản phẩm nhiễm khuẩn và liên quan chặt chẽ đến ngày sản xuất, hạn sử dụng cũng như điều kiện bảo quản. 

Với ngành dược phẩm, chúng đáp ứng các quy định nghiêm ngặt về truy xuất nguồn gốc và thu hồi thuốc lỗi, đảm bảo hiệu quả điều trị và an toàn cho người dùng. 

Đối với ngành mỹ phẩm, số lô giúp kiểm soát nguồn gốc nguyên liệu, xử lý các trường hợp dị ứng hoặc sản phẩm không đạt chuẩn.

Còn trong ngành điện tử và công nghiệp, số lô sản xuất  hỗ trợ theo dõi linh kiện, quản lý chuỗi cung ứng và đảm bảo quy trình bảo hành, thay thế khi xảy ra lỗi kỹ thuật, nâng cao độ tin cậy và hiệu quả vận hành.

Xưởng in số lô sản xuất trên bao bì 

Tóm lại, việc hiểu rõ và áp dụng đúng các quy định về số lô sản xuất trên bao bì sản phẩm không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là công cụ quản lý nội bộ hiệu quả giúp doanh nghiệp kiểm soát chất lượng và giảm thiểu rủi ro.